Boom van de maand januari: de gele kornoelje (Cornus Mas)

Door Núria Ivorra

Slechts 5% van alle bomen en struiken in Nederland zou nog inheems zijn. Het verdwijnen van een aantal inheemse boomsoorten betekent niet alleen een verlies aan biodiversiteit van houtgewassen, maar ook van de dieren die er afhankelijk van zijn. In Nederland zouden honderd verschillende soorten inheemse bomen en struiken bestaan, maar het voortbestaan van ongeveer de helft van deze soorten is bedreigd.

De gele kornoelje is een inheemse struik die geel bloeit aan het eind van de winter, direct op het naakte hout van de takken. Hij trekt de eerste hongerige bijen aan en in het najaar de vogels op zoek naar de bessen. En hij is een waardplant voor een aantal microvlinders, waaronder de zeldzame azuurbladroller.

De rijpe bessen worden verwerkt en gegeten in tal van recepten, waaronder het traditionele recept voor Sherbet, een verfrissende drank uit de Ottomaans-Turkse keuken, die in de cafés van Istanbul gedronken wordt. De smaak van de rode bessen, Cornelian cherries in het Engels genoemd, zou tussen die van een kriek en een cranberry liggen.

De gele kornoelje komt in Nederland in het wild voor in de kalkrijke hellingbossen en bosranden van Zuid-Limburg. Het is een zeldzame soort, die op de rode lijst van de Flora van Nederland de status ‘gevoelig’ heeft. De gele kornoelje kan ook aangetroffen worden in het stinzenmilieu en wordt vaak aangeplant in tuinen en parken vanwege de vroege bloei. De gele kornoelje is dus een eetbare inheemse soort, die perfect in een voedsel- en vogelbos past. Hoe ecologisch wil je het hebben!

De gele kornoelje bloeit in februari-maart, maar in de Botanische tuin Zuidas gebeurt dit nu al! Kom langs en raak in de ban van het ontwaken van de natuur en kijk, ruik, proef en luister naar het vroege gezoem van de Botanische tuin Zuidas.

Let op: Nooit iets van een plant plukken of eten als je niet 100% zeker weet dat het de juiste soort is!

Leestips:

• Planten van hier. Henny Ketelaar (2022). KNNV
• Wild plukken: de alternatieve fruittuin. Peter Kouwenhoven & Barbara Peters (2014). KNNV
• Heukels’ Flora van Nederland. Leni Duistermaat (2020). Nordhoff, Naturalis Biodiversity Center
• FLORON verspreidingsatlas vaatplanten
• Cornelian Cherry Sherbet
• Azuurbladroller (Spatalistis bifasciana)